Zdzisław GIL



Urodził się 28 listopada 1948 roku w Wolbromiu. Po ukończeniu Liceum Technik Plastycznych w Kielcach (specjalizacja: rzeźba z ceramiką) studiował konserwatorstwo i zabytkoznawstwo na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu. Po ukończeniu studiów w 1972 roku pracował w służbie konserwatorskiej w Rzeszowie, a w latach 1975-1990 na stanowisku wojewódzkiego konserwatora zabytków w Krośnie. W roku 1981 ukończył Podyplomowe Studium Konserwacji Zabytków na Politechnice Krakowskiej. Od 1981 jest zatrudniony w Muzeum Podkarpackim w Krośnie na stanowisku starszego konserwatora dzieł sztuki. W czasie pracy w służbie konserwatorskiej nadzorował remonty zabytkowych obiektów w Krośnie i regionie: zamek „Kamieniec” w Odrzykoniu, dwór w Komborni, zespół pałacowy w Dukli, dom M. Mięsowicza, wieżę-dzwonnicę i pałac biskupi w Krośnie, ratusz w Lesku i pałac w Nozdrzcu. Na przełomie lat 70. i 80 był w zespole organizacyjnym Muzeum Rzemiosła w Krośnie kierowanym przez wieloletniego cechmistrza Józefa Cisowskiego. Zajmował się również ochroną cerkwi i zabytkowych cmentarzy. Aktualnie jest członkiem Społecznego Komitetu Odbudowy Cerkwi w Komańczy. Był jednym z inicjatorów odnowy cmentarzy wojennych na Podkarpaciu. W 1991 r. z ramienia Fundacji Kultury Polskiej był oddelegowany do Lwowa w celu opracowania wstępnego programu konserwacji nagrobków i pomników na Cmentarzu Łyczakowskim. W latach 1992-2010 pracował w zespołach lub samodzielnie, realizował konserwację ikon w prawosławnych cerkwiach w Jabłonnej, Lublinie, Kobylanach, Hrubieszowie, Terespolu i Sławatyczach oraz brał udział w konserwacji polichromii ściennych w cerkwiach w Lublinie, Hrubieszowie, Terespolu, Sławatyczach oraz kościoła w Kobylance k. Gorlic. Realizował również prace konserwatorskie przy kamiennych kapliczkach w Odrzykoniu, Głębokiem oraz przy zabytkach wykonanych z żelaza, nagrobkach na cmentarzu w Nowym Żmigrodzie, przedsionku przy kościele św. Marii Magdaleny oraz żelaznych drzwiach przy rokokowej dzwonnicy w Dukli. Od roku 1985 prowadzi badania nad architekturą rezydencjonalną na terenie Podkarpacia. Budownictwo dworskie, sakralne, a także ochrona zabytków i dzieł sztuki regionu krośnieńskiego było tematem wielu prelekcji, publikacji książkowych i artykułów ogłaszanych w prasie lokalnej i fachowej. Z. Gil jest autorem opracowań na temat plastyki regionu krośnieńskiego. Drugą już kadencję jest biegłym Sądu Okręgowego w Krośnie w zakresie ochrony i konserwacji zabytków, muzealnictwa i plastyki. Od 1984 roku jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków - Polska Sztuka Użytkowa. Maluje głównie pastelami, najczęściej pejzaże najbliższych okolic oraz Beskidu Niskiego i Bieszczadów. Uczestniczył w licznych plenerach, także międzynarodowych, prezentował swe obrazy na wystawach indywidualnych i zbiorowych. Jego prace znajdują się w zbiorach muzealnych w Krośnie, Michalovcach (Słowacja), Nowym Jorku oraz w zbiorach prywatnych w Polsce, Słowacji, Kanadzie, Australii, USA i Szwecji. Należy do rzeszowskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, warszawskiego Okręgu ZPAP - Polska Sztuka Użytkowa i Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej.


Bibliografia podmiotowa:
  1. Domy ziemiańskie w okresie rozwoju przemysłu naftowego na Podkarpaciu // W: Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe. - Warszawa, 2004. - S. 197-211
  2. Dwory i dworki z krośnieńskiego. - Krosno : Nowe Podkarpacie, 1995
  3. Dwór w Targowiskach - rozważania konserwatorskie // Studia i Materiały Muzeum Okręgowego w Krośnie, 1983, t. 3, s. 151-167
  4. Ikona symbolem pojednania i jedności chrześcijan wschodu i zachodu // W : Fasciculli Musei Regionalis Brzozoviensis, 2007, s. 241-246
  5. Kronika konserwatorska województwa krośnieńskiego (lata 1975-1981) // W : Teka konserwatorska - Polska południowo-wschodnia. - Rzeszów, 1985. - S. 316-384
  6. Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej // W : Dwór polski : zjawisko historyczne i kulturowe. - Warszawa, 2009. - S. 463-470
  7. Matka Boska Bolesna z Rożniatowa - nietypowe przedstawienie kresowej Misericordia Domini // W : Fasciculli Musei Regionalis Brzozoviensis, 2009, s. 215-223
  8. Ochrona zabytków w województwie krośnieńskim w latach 1975-1981 // Ochrona Zabytków. - 1982, nr 3-4, s. 236-241
  9. Odnowa dworu Kołłątajów w Trześniowie // W : Dwór polski : zjawisko historyczne i kulturowe. - Kielce, 2006. - S. 347-357
  10. Pałac Biskupi w Krośnie. Dzieje i ewolucja budowli na przestrzeni wieków // W: 50 lat Muzeum w Krośnie. - Krosno, 2004. - S. 10-34
  11. Powiat brzozowski. - Krosno: Roksana, [2000]
  12. Problemy konserwatorskie Kaplicy Oświęcimów w Krośnie // W: Krosno: studia z dziejów miasta i regionu. T 3. - Rzeszów, 1995. - S. 329-344
  13. Próba rekonstrukcji założenia dworsko-parkowego w Wietrznie // W: Kazimierz Chłędowski, pisarz i badacz kultury. - Krosno, 2007. - S. 50-54
  14. Rozwój historyczno- urbanistyczny Krosna i wnioski do kompleksowej rewaloryzacji na tle dotychczasowych opracowań // Studia i Materiały Muzeum Okręgowego, 1982, t. 2, s. 158-168
  15. Władysław Kandefer z iwonickiego Wawelu // Iwonicz Zdrój, 1999, t. 2, s. 127-135
  16. Z dziejów odrzykońskiego zamku Kamieniec. - Krosno: Roksana, 2003
Bibliografia przedmiotowa:
  1. Być normalnym człowiekiem / Wacław Turek // Croscena. - 2008, nr 52, s. 11-13
  2. Gil w pięknie dawnym i nowym / Jan Tulik // Nasz Głos. - 2009, nr 24, s. 15
  3. Gil w pięknie dawnym i nowym / Jan Tulik // Croscena. - 2009, nr 69, s. 28-29
  4. Gilowe pastele / Lidia Malczyk // Nowe Podkarpacie. - 1999, nr 11, s. 6
  5. Pasje przez Gila wyśpiewane / Stanisław Siwak // Nowiny. - 1997, nr 250, s. 18
  6. Pastelowy świat Gila / (BH) // Dziennik Polski. - 2006, nr 168, s. III
  7. Pejzaże Gila / (ar) // Nowiny. - 1999, nr 48, s. 16
  8. Srebrny jubileusz / (czak) // Super Nowości. - 1997, nr 158, s. 7
  9. Ucieczka w kolorowy świat / (mad) // Podkarpacie. - 1982, nr 11, s. 7
  10. Wystawa malarstwa w Iwoniczu / (a) // Podkarpacie. - 1981, nr 5, s. 10